Skattfrelsi ökuþóra
Í umræðu um akstursgreiðslur til þingmanna hefur þeim rökum verið beitt að að ekki sé við neinn að sakast því greiðslur þessar séu í samræmi við reglur. Á það m.a. við um meint skattfrelsi þessara greiðslna því í lögum um um þingfararkaup alþingismanna og þingfararkostnað segir: Greiðsla þingfararkostnaðar skv. 6. og 7. gr. er framtalsskyld, … en ekki skattskyld. Þær lagagreinar sem vísað er til fjalla um þann kostnað sem verið hefur tanna á milli í umræðunni, húsnæðis- og dvalarkostnað og ferðakostnað. Þessi regla er frávik frá skattalögum.
Frá Panama til Paradísar
Á eftir Panama kom Paradís. Enn er dregið fram hvernig fjölþjóðafyrirtæki og einstaklingar, sem til þess hafa efni og geð, láta stjórnast af græðgi. Hlutur Íslands er nú annar en þeir yfirburðir sem sáust í Panamaskjölunum. Því miður er það ekki vottur um bót og betrun en ræðst af því hverjir sáu um myrkraverkin þessu sinni.
Í Panamaskjölunum náðist sá einstæði árangur á alþjóðamælikvarða að þrír ráðherrar og tveir borgarfulltrúar örríkis í norðurhöfum urðu samtímis uppvísir að því að hafa sniðgengið landslög í eiginhagsmunaskyni. Enginn gekkst þó við því að hafa gert eitthvað rangt hvað þá að beðist væri afsökunar. Að einum frátöldum hefur enginn þeirra lýst því yfir að hann hafi, áður en upp komst, staðið skattyfirvöldum skil á lögbundnum upplýsingum. Sá kokhrausti varð uppvís að því að fara með rangt mál.
Bylgja andúðar á þessu framferði reis hátt og stjórnmálamenn víða um heim hétu því að beita sér af alefli gegn hvers kyns skattasniðgöngu og fjölþjóðasamtök hvetja til samstarfs um að útrýma aflandssvæðum. Hér á landi var lítið aðhafst annað en að skattyfirvöld unnu úr þeim gögnum sem særð voru úr leynihólfum þeirra sem hulunni hafði verið svipt af. Nokkar tæknilegar breytingar voru gerðar á skattalögum en málið að öðru leyti sett í nefnd án efnda.
Ekkert siðferðilegt uppgjör fór fram. Engin úttekt var gerð eða skýrsla unnin um það hvort stjórnmálamenn hafi sniðgengið reglur og eftir atvikum brotið lög til að komast hjá því að greiða í sameiginlega sjóði þess ríkis, sem hefur þá á launaskrá. Þeir birtast því nú vængjaðir á hvítum hesti og veifa fölsuðum sakavottorðum. Ekkert pólitískt uppgjör fór fram. Eftir fjölmenn mótmæli steig Panamafólkið til hliðar og hafði hægt um sig á meðan algleymið skall á en gerir nú tilkall til fyrri metorða.
Paradísarskjölin afhjúpa fátt nýtt annað en umfangið. Þau sýna hins vegar enn betur en áður að það sem skilur á milli almennings og þeirra sem sagt hafa sig úr lögum við samfélagið og hreiðra um sig skattaskjólum er auður, græðgi og aðstaða. Þeir nærast þó áfram á því samfélagi sem ól þá og er uppspretta auðs þeirra. Það hafa þeir nú yfirgefið nema að nafninu til. Þurfum við virkilega lengur á þeim að halda? Eru þeir að annarra en eigin áliti best allra fallnir til að stýra því samfélagi sem þeir hafa í raun sagt skilið við?
Breytingar á sköttum 2012 til 2016
Myndin sýnir að skattahækkair samtals í hverrri tekjutíund upp að þeirri sjöundu er á milli 1 og 2 milljarðar króna. Níunda og neðri helft hinnar tíundu fengu lækkun um ca. einn milljarð hvor í sinn hlut en efst 5 % kasseruðu 9,5 milljörðunum á breytingunum. Heildargróði og tap er svo að sjá í eftirfarandi mynd sem sýnir að hátt í 12 milljarðar hafa með skattabreytingum verið færðir frá hinum tekjulægri hópum til hinna tekjuhærri.
Lögmál Wagners og Vinstri grænir
Otto von Bismarck, Wilhjálmur keisari og Adolf Wagner
Það er eilítið kaldhæðnislegt að upphaf almannatrygginga má rekja til Otto von Bismarck kaldrifjaðs kanslara Wilhjálms I keisara sem fékk hann til að senda þinginu þessi skilaboð 1881: Vinna þarf bug á félagslegu óréttlæti …. með því að bæta velferð verkalýðsins. Þrátt fyrir árásir hægri manna sem sökuðu hann um vinstrivillu hélt hann sínu striki. Þið getið kallað þetta sósíalisma eða hvað sem þið viljið. Það skiptir mig engu máli. Við lok áratugarins hafði fyrstu almannatryggingakerfi heims litið dagsins ljós í Þýskalandi.
Silfurþáttur SA
Ýmsum var brugðið þegar framkvæmdastjóri SA, í drottningarviðtali í Silfrinu, romsar upp athugasemdalaust staðleysum sem hann hafði áður birt í Morgunblaðinu og étur upp ýmsar þær bábiljur sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur borið á borð í kosningabaráttunni. Þessi viðbrögð manna við þættinum koma ekki á óvart. En rétt er að hafa í huga að sú ritstjórnarstefna Silfursins að vera vettvangur mismunandi skoðana og viðhorfa er virðingarverð og nauðsynleg fyrir þjóðmálaþátt. Sú spurning vaknar þó hvort það flokkist undir umburðarlyndi gagnvart skoðunum annarra eða hlutleysi að leyfa pólitískum erindreka í dulargerfi flytja áróðursræðu án þess að vera spurður gagnrýninna spurninga sem augljóslega var full þörf á, einkum vegna þess að tími hefði gefist til að undirbúa þær. Umræðuefnið var jöfnuður á Íslandi og til einræðu um það var af öllum mönnum valinn talsmaður samtaka þar sem auðmenn landsins ráða ríkjum og berjast á pólitískum vettvangi fyrir sérhagsmunum sínum.
……………
Grýla hans um væntanlegan flótta auðmanna úr landi er gamalkunn og ástæðulaust að óttast hana. Tekjusköpun fer ekki fram með höndum þeirra sem sitja einhvers staðar með sín hlutabréf og hirða arðinn heldur í fyrirtækjunum sem starfa hér á landi og þau eru ekkert á förum hvort sem um er að ræða sjávarútveg, fjármálastarfsemi eða skúringar. Það gildir litlu hvar eigendurnir kjósa að skrá heimili sitt og hafa þeir ýmsir hvort sem er þegar flutt það til annarra landa til að forðast skattlagningu eða fela raunverulegt eignarhald. Það væri kannske bara hreinsun að losna við þá aðila sem hvorki vilja borga hér skatt né taka þátt í atvinnustarfsemi með opnum hætti en krefjast hér réttinda og áhrifa.
Að hækka til að lækka – listin að lækka skatta –
Að hækka til að lækka – listin að lækka skatta –
(Talnaefni sem byggt er á: ( sk 2005 – 2017 )
Auglýsingar geta verið spaugilegar. Ein slík frá Múrbúðinni sýndi markaðsmann leiðbeina henni á þann veg að hækka hjá sér verð og setja vörunua svo á útsölu á fyrra verði. Þessi ráð féllu í grýttan jarðveg og var ráðgjafanum sparkað út. Hvers vegna að hækka til að lækka.
…….
Fyrir þessa orðræðu eru framangreindar tölur afar áhugaverðar. Það sýnir sig sem sé að á stjórnarárum “skattalækkanaflokkanna” fyrir og eftir hrun hækkuðu skattar meira og náðu hærri hæðum en þeir gerðu á endurreisnartímanum þegar nauðsyn steðjaði að. Sú ríkisstjórn, sem þá sat, reyndist ekki hálfdrættingur þeirrar ríkisstjórna, sem stýrðu landinu inn í hrunið, og hafa baðað sig í velgengni sem lögð var upp í hendur hennar eftir það.
Múrbúðin vildi ekki blekkja með því “að hækka til að lækka” en það vilja aðrir gera. Lætur þjóðin blekkjast?
Vinarkveðja
Vinur minn og baráttufélagi til margra ára, Þröstur Ólafsson, hefur líklega farið öfugu megin fram úr rúmi sínu daginn sem hann skrifaði pistil á facebook um innrás þjóðernisafla til Íslands. (https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=495248837508711&id=100010707974213&pnref=story) Ég er sammála honum um þá óheillaþróun sem víða er að merkja í Evrópu með uppgangi slíkra flokka. Þeim hluta greiningar hans sem snýr að Íslandi verður að hafna sem röngum og órökstuddum. Að finna samsvörun þessara rasísku hreyfinga í Sjálfstæðisflokki og Vinstri grænum er í undarleg hugarsmíði. Þótt jaðarhópar í Sjálfstæðisflokknum og einstaka forystumenn hans daðri á stundum við rasíska kjósendur er fráleitt að finna flokknum stað í hópi rasískra flokka þegar litið er til sögu hans og meginstrauma í stefnu hans. Innanmein hans nú er af allt öðrum toga, þ.e. efnahagsleg og félagsleg öfgafrjálshyggja, sem kemur í veg fyrir að hann fóti sig í breyttri veröld.
Sú staðhæfing að Vinstri grænir séu í félagsskap þjóðernishyggju er enn fráleitari og ekki svaraverð nema af því að hún er sett fram af málsmetandi manni þótt í fljótfærni sé. Í afstöðu íslenskra stjórnmálaflokka til mannréttindamála finnst enginn flokkur sem hefur jafn afdráttarlaust og Vg (ásamt Pirötum og Samfylkingu) hafnað þjóðernisfordómum í hvaða mynd sem er og barist fyrir því að allir þeir sem koma vilja hingað til lands njóti þeirra mannréttinda sem samfélagið býður þegnum sínum óháð húðlit, trú osfr.
Það að gera meinta afstöðu flokkanna til afmarkaðra mála eins og landbúnaðar og sjávarútvegs að vitnisburði um sameiginlega þjóðernishyggju er langsótt speki. Í fyrsta lagi hefur afstaða í þeim málum ekkert með þjóðernishyggju að gera (Guðni Ágústssonar er ekki er enn genginn til liðs við Vg) og í öðru lagi er meint afstaða Vg í þessum málum afflutt. Sérstaða landbúnaðar í ESB er viðurkennd með ýmsum hætti þótt ekki sé þar allt eins og best væri á kosið. Hér eigum við enn ógert að skilgreina hana. Staðan í landbúnaðarmálum og matvælaframleiðslu er óviðunandi en jafnframt er ljóst að hún verður ekki leyst nema með því að taka tillit til áhrifa á byggðamál, umhverfismál og margt fleira. Patentlausnir eru ekki í boði.
Að spyrða saman afstöðu þessara tveggja flokka í sjávarútvegsmálum hlýtur að vera afleiðing ónógs nætursvefns. Í stefnu Vg segir: “Allar auðlindir, hvort sem er til lands eða sjávar, eiga að vera ævarandi og óframseljanlegar eignir íslensku þjóðarinnar. Þjóðinni ber að njóta arðs af allri auðlindanýtingu.” Að Vg vilji ekki gjaldtöku fyrir nýtingu fiskveiðiauðlindarinnart er ekk bara í mótsögn við þessa stefnu heldur stangast á við þá staðreynd að ef einhver á heiður af því að hafa komið á veiðigjöldum, sem voru meira en orðin tóm, eru það Vinstri grænir. Sú gjaldtaka hefur skilað þjóðinni nokkrum tugum milljarða þrátt fyrir niðurrif síðustu ríkisstjórna og er það eini marktæki auðlindaarður þjóðarinnar.
Hryllingssögur um væntanlegt stjórnarsamstarf D og Vg eftir kosningar eru dapurleg lesning. Vegna ólíkra stefnumála og starfshátta er ekkert stjórnarsamstarf Vg ólíklegra annað en samstarf við hin raunverulegu þjóðerninsöfl sem Þröstur nefnir ekki á nafn. Það væri þarft verk hverjum sem vill leggja jafnaðarstefnu lið að draga fram og ræða sameiginleg verkefni þeirra sem fara vilja í þá vegferð í stað þess að efna til ýfinga þeirra á meðal.
