Orðuskaup
Ef skrif leiðarahöfundar Fréttablaðsins 3. jan. 2020 um orðuveitingu ársins væru úr öðrum penna runnin hefði mátt ætla að þau væru kurteisleg ábending um að rökstuðningur orðunefndar með einni orðuveitingunni væri framlag hennar til áramótaskaupsins. Í honum virðist byggt á sögu orðuþegans í tímaritinu Þjóðmál um framgöngu sína sem liðsmanns svokallaðs Indefense hóps þar sem hann þakkar sér flest þau gæfuspor sem stigin hafa verið frá hruni til endurreisnar, lausn Icesave-málsins, skuldaúrlausn heimilanna, viðsnúning efnahagslífsins og að lokum stórgróða af hruninu. Sá eini sem eitthvað lagði að mörkum auk hans sjálfs hafi verið seðlabankastjóri kreppunnar, sem þvertekið hafi fyrir það, sem engum hafði reyndar hugkvæmst, að greiða skuldir óreiðumanna enda ljóst að þjóðin hafði nóg að gera með þær óreiðuskuldir sem gjaldþrota seðlabanki sat uppi með eftir aðgerðir og aðgerðaleysi hans. Reyndar sótti þessi orðuþegi það fast að verða einnig Seðlabankastjóri.
Í afrekaskránni er hins vegar litið fram hjá ýmsum atriðum, staðreyndum hnikað eða snúið við og nýr sannleikur búinn til. Ekki er minnst á að Icesave skuldin greiddist að fullu af þrotabúin rétt eins og allir samningar ráðgerðu og að Bretar og Hollendingar fengu um 54 milljarða í sinn hlut umfram það sem þeir höfðu lagt út og þar af 20 milljarða króna samkvæmt sérstökum samningi sem leiðtogi hans, Sigmundur Davíð, undirritaði. Þess er heldur ekki getið að “gróðinn” af stöðugleikaframlögum gömlu bankanna var einungis greiðsla á hluta af því tapi ríkissjóðs og samfélagsins sem þeir höfðu valdið og ekki fékkst bætt af þrotabúum þeirra. Leiðréttingin mikla var hvorki greidd af slitabúunum né olli þeim straumhvörfum í efnahagslífinuu sem fram er haldið. Hún var greidd af ríkissjóði, þ.e. skattgreiðendum, en rann fyrst og fremst til þeirra sem betur voru settir og fengu einnig sína “leiðréttingu” með hækkun fasteignaverðs. Viðsnúningur í efnahagslífinu hófst þegar á árinu 2010 en ekki eftir 2013 eins og látið er að liggja og þakkað dáðum orðuþegans. Fleiri villur af þessum toga mætti tiltaka.
Orðuþeginn er vel að upphefð sinni kominn og orðan hefði vart talist ámælisverð þótt hún hefði verið án þeirra fölsku fjaðra sem orðunefnd hengdi á hana. Hann gegnir trúnaðarstörfum fyrir sérhagsmunasamtök, sem jafnan hefur þótt lofsvert, og er að auki vel ættaður og hefur eflaust hlotið kristilegt uppeldi sem að öðru jöfnu er talin trygging fyrir sannleiksást og hógværð.
Drög að frumvarpi um erfðafjárskatt, umsögn
Hjá stjórnvöldum er í vinnslu frumvarp að lögum um breytingu á lögum um erfðafjárskatt. Frumvarpið eins og það birtist í drögunum er lítt rökstutt og engin greining á áhrifum þess. Virðist það vera afturhvarf til þeirrar skattastefnu sem ríkti fyrir hrun að ívilna tekju- og eignafólki en hirða lítt um aðra. Ég setti umsögn um málið í Samráðsgáttina þar sem drögin voru kynnt og hana má jafnframt finna á heimasíðu minni: Umsögn um drög að frumvarpi um erfðafjárskatt
Hugrakkir riddarar og orrustur þeirra
Forseta Ísland er nú boðið að leika hlutverk hins hugprúða riddara af la Mancha í orrustu gegn vindmyllu. Er vitnað til framgöngu forvera hans í því hlutverki fyrir tæpum áratug sem lengdi lífdaga hans í embætti og sló um tíma bjarma á hnignandi frægðarsól.
Með framgöngu sinni lagði hann að velli illa Icesave samninga. Samkvæmt þeim átti þrotabú Landsbanka Íslands að greiða enskum og hollenskum sparifjareigendum allar tryggðar innstæður auk þess að greiða vexti til þeirra sem lögðu til fjármagnið.
Þökk sé hetjulegri framgöngu voru samnigar ekki gerðir en engu að síður greiddi þrotabú Landsbanka Íslands enskum og hollenskum sparifjareigendum allar tryggðar innstæður þeirra. Auk þess greiddi þrotabúið og fjármálaráðuneytið 53,5 milljarða til þeirra sem lögðu til fjármagnið.
Glæstur árangur af orrustu við vindmyllu. Er hlutverk hins hugprúða riddara í þeirri sem yfir stendur ekki nægilega vel skipað?
Skattapólitík og kjarasamningar
Kynnt hafa verið viðbrögð ríkisstjórnarinnar við óskum verkalýðshreyfingarinnar um réttlátara skattkerfi. Enginn átti von á að orðið yrði að fullu við óskum hreyfingarinnar en fáir hafa líklega gert ráð fyrir jafn snautlegu svari og raun varð á. Það dapurlegasta er að stjórnvöld virðist hafa misskilið óskir verkalýðshreyfingarinnar. Hún var ekki að biðja um ölmusu, uppbót á það sem falla kann af samningsborðinu, heldur endurdreifingu kostnaðarins af því að reka hér sæmilega siðað samfélag, óskir um skattkerfi sem byggt yrði á sanngirni og réttlæti.
sjá hér:
https://indridih.com/skattar-almennt/skattapolitik-og-kjarasamningar/
Kjarasamnngar, skattar og velferð
Það er ekki nýtt að breytingar á sköttum séu gerðar að umræðuefni og eftir atvikum hluti af kjarasamningum með svokölluðu þríhliða samkomulagi ríkisvaldsins, stéttarfélaga og vinnuveitenda. Yfirleitt eru þessir samningar gerðir undir því yfirskyni að þeir eigi að jafna kjörin, færa hinum verst settu mestar bætur og treysta stöðu þeirra sem standa höllum fæti. Það er hins vegar aldrei spurt að leikslokum og því hverju slíkir samningar hafa skilað einkum þegar litið er til langs tíma. Þróun kjara og skatta síðustu áratugi bendir ekki til þess að þessi vinnubrögð hafi skilað miklum árangri fyrir láglaunafólk þann markhóp sem átti að hagnast mest. Launamunur í samfélaginu hefur vaxið og kjaraleg staða láglaunafólks hefur síst farið batnandi. Skattbyrði láglaunafólks hefur vaxið meira en hjá öðrum á sama tíma og hún hefur verið lækkuð hjá hinum best settu bæði með beinum aðgerðum og auknum möguleikum til skattahliðrunar. …
….
Viðræður fulltrúa launþegahreyfingarinnar við stjórnvöld um þessi atriði og önnur hagsmunamál eins og húsnæðismál eru af hinu góða og eru tækifæri til að koma sjónarmiðum og kröfum hennar á framfæri. Þær eiga hins vegar ekki að hafa að markmiði að gera samkomulag um tilteknar breytingar eða aðgerðir. Slíkt er hvorki í samræmi við lýðræðislega stöðu samtakanna né hagsmuni félagsmanna. Þau eiga hins vegar að krefjast þess að afstaða stjórnvalda í þessum málum liggi skýrt fyrir áður en gengið er til samninga við vinnuveitendur um meginefni kjarasamninga þannig að þau geti hagað kröfugerð sinni og aðgerðum í samræmi við þekktar og fyrirliggjandi forsendur í þessum málum.
Greinin í heild: Kjarasamningar, skattar og velferð
Leiðsögumaður – Tímabær lögverndun starfsheitis
Sjá pistil hér: Leiðsögumaður
Erfið fæðing
Fyrir þá sem hafa haft nasasjón af átökum um kjaramál er deila ljósmæðra og ríkisins ráðgáta. Sagt er að himinn og haf beri á á milli aðila, kostaboð ganga á milli en að lokum er rauða spjaldið alltaf dregið upp og leikmenn settir á byrjunarreit. Mikið er sagt í húfi. Velferð nýbura og mæðra og sjálfur stöðugleikinn. En sáttasemjari er sáttur við sig og boðar til funda á lögboðnum hámarksfresti. Öðru vísi mér áður brá þegar samningamenn voru skikkaðir og jafnvel sóttir óviljugir um skipsborð til að sitja sáttafundi.
Ljósmæður í starfi munu vera um 150 – 200 talsins. Það mun vera 3-4% af mannafla við heilbrigðisþjónustu í landinu, um 0,3% af starfsmönnum hins opinbera og um 0,1%, eitt promill, af öllum störfum í landinu. Lítil þúfa getur velt stóru hlassi en til þess þarf klaufalegan akstur.
Ágreiningur af svipuðu tilefni og nú þegar kröfur um menntun eða aðrar forsendur starfa breytaast og raska viðmiðunum innan starfstétta eða milli þeirra er ekki nýmæli. Má nefna þróun í starfs- og menntunarkröfum kennara, leikskólakennara, hjúkrunarfræðinga og fleiri stétta og starfshópa opinberra starfsmanna. Þær breytingar tóku á við gerð kjarasamninga en jafnan tókst að finna lausn og brúa bilið með góðum vilja og vinnu þeirra sem áttu hlut að máli. Lausnin gat verið fólgin í því að sameinast um byrjun á samræmingarferli og fela síðan starfshópi aðila etv með faglegri aðkomu vinnustaðar og/eða stéttabandalaga að vinna sig að raunhæfri lausn til lengri tíma.
Kannske hefur svona nálgun verið reynd. Kannske eru samninganefndirnar ekki jafnforpokaðar og staðnaðar í frösum eins og ætla má af fréttaflutningi. Getur það þá verið ásetningur ljósmæðra að setja allt á hausinn eða eru þær vantrúaðar á þá speki að þeirra sé mátturinn og dýrðin? Getur það verið að samningaanefnd ríkisins og fjármálaráðherra trúi því sem þeir boða eða er þeim bara í mun að hnykla vöðvana og þóknast þeim sem anda ofan í hálsmál þeirra og þykjast jafnan best fallnir til að ráða ferðinni?
Vonandi fæst svar við þessum spurningum á næstunni. Allavega heyrði ég í þessu að sáttasemjari hefði frétt af alvarlegu ástandi í málunum og hefði boðað til sáttafundar. Vonandi átta menn sig á því að lítil þúfa er ekki fjall.
